Category: Oude signalementen

Op het achttiende-eeuwse toneel verschenen regelmatig personages die zich het leven benamen, zoals de vaderlandslievende Cato en de liederlijke vorst Sardanapalus. Behalve vaderlands- en vrijheidsliefde of gefrustreerde machtswellust kon ook een gefnuikte liefde tot zelfmoord of zelfs dubbele zelfmoord leiden. Fameuze voorbeelden hiervan zijn Dido, Phaedra en Piramus en Thisbe. In Theatrale zelfmoord onderzoekt Anna de Haas de karakters en beweegredenen van dergelijke zelfmoordenaars en de context waarin deze hun – bij wet strafbare – daad konden volvoeren. Ook de kritiek op de toneelzelfmoord, in de vorm van beargumenteerde afwijzing of persiflage, krijgt een plaats, evenals de nieuwe soorten zelfmoordenaars die tegen het eind van de eeuw in toneelstukken werden opgevoerd. Ten slotte wordt de vraag gesteld of de zelfmoord ook daadwerkelijk op het toneel werd vertoond en, zo ja, hoe. Theatrale zelfmoord is de eerste Nederlandse studie over dit onderwerp.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

Theatrale zelfmoord. De eigenhandige dood op het Nederlandse toneel 1670-1780

Anna de Haas

Verloren

2014

224 pagina’s

ISBN: 9789087044244

€ 22,- 

In een tijd van groeiende mobiliteit lijkt de Nederlandse standaardtaal steeds meer terrein te winnen. Houdt dit echter noodzakelijk de teloorgang van het dialect in, of kunnen beide blijvend naast elkaar bestaan, elk met een eigen functie? Dit is onderzocht door Sabine Maas in een case study van het Twentse dialect zoals gesproken in Borne, in de Nederlandse provincie Overijssel. In haar masterscriptie analyseert ze opnames van het taalgebruik van lokale inwoners. De focus ligt daarbij op de huidige realiteit in Borne en de dialectcompetentie van de sprekers: in welke situaties spreekt wie dialect of standaardtaal en hoe goed lukt dat? Naast dit onderzoek biedt Twents op sterven na dood? een kort overzicht van de huidige status van de dialecten in Nederland. Dit boekje is interessant voor ieder die in Nederlandse dialecten geïnteresseerd is: onderzoekers, maar zeker ook leken. Een korte samenvatting in het Duits is voorzien.

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

Twents op sterven na dood? Een sociolinguïstisch onderzoek naar dialectgebruik in Borne In: Niederlande-Studien. Kleinere Schriften, Heft [18]. Friso Wielenga & Loek Geeraedts (eds.).

Sabine Maas,

Waxmann Verlag, Münster – New York. 2014. 95 pagina’s. ISBN 978-3-8309-3033-4 (print). ISBN 978-3-8309-8033-9 (e-book).

 

Tussentaal, Verkavelingsvlaams, Soap-vlaams, Schoon Vlaams. De taalvariant tussen dialect en standaardtaal die doorheen heel Vlaanderen gesproken en meestal ook verstaan wordt, heeft meerdere namen en er bestaan evenveel meningen over. Tussentaal van De Caluwe, Delarue, Ghyselen en Lybaert vat 6 onderzoeken naar deze taal samen en schetst de veranderende kijk op tussentaal.

Het boekje is zowel geschikt voor de geïnteresseerde leek als taalkundige. Voor de leek is het kort genoeg om niet af te schrikken en vlot leesbaar geschreven. De taalkundige zal blij zijn te ontdekken dat het voorgestelde onderzoek van goede wetenschappelijke kwaliteit is en sterk onderbouwd met verwijzingen naar de relevante literatuur.

Tussentaal. Over de talige ruimte tussen dialect en standaardtaal in Vlaanderen

Johan De Caluwe, Steven Delarue, Anne-Sophie Ghyselen, Chloé Lybaert (red.)

Academia Press

2013

107 pagina’s

ISBN 978 90 382 2260 8

€12,50 

Martina Vitackova bestudeert in haar proefschrift Back to the Roots? vrouwelijke karakters uit de hedendaagse Nederlandse en Afrikaanse postkoloniale literatuur en hun zoektocht naar identiteit. Door middel van verschillende case studies (bijvoorbeeld Hella Haasses Sleuteloog, Nelleke Noordervliets Pelican Bay, en Marlene van Niekerks Agaat) worden narratieve en thematische veranderingen in kaart gebracht. Hoe geven hedendaagse vrouwelijke schrijfsters vorm aan vrouwelijkheid, moederschap en het lichaam in de nieuwe/gewijzigde postkoloniale samenleving? En hoe en waar vinden de karakters hun identiteit?

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

Back to the Roots? Forming New Concepts of Women’s Identity in Contemporary Postcolonial Literature Written by Women in Dutch and Afrikaans

Martina Vitackova

Palacký University

2011

212 pagina’s

ISBN 9788024429670 

“I’m a scientist by training, and one of the very first things I learned is that while theories are nice, data is better.” Met dit citaat van Kelly McGonigal zet Robert S. Kirsner onmiddellijk de toon van zijn nieuwe boek Qualitative-Quantitative Analyses of Dutch and Afrikaans Grammar and Lexicon. Kirsner gaat in op Afrikaanse en Nederlandse demonstratieven, Nederlandse pragmatische partikels en imperatieven, idiomen met maar (Toe maar! Ho maar!), het progressieve aspect bij aan het + infinitief constructies en indirecte objecten.

Bij elk van deze case studies biedt Kirsner data uit een breed scala van bronnen – corpusonderzoek, enquêtes en perceptietesten – die op hun beurt de basis vormen voor een theoretische interpretatie in het licht van zowel Columbia School linguistics als Cognitive Grammar. Als tweedetaalspreker van het Nederlands biedt Kirsner een verfrissend perspectief op grammaticale fenomenen die voor de moedertaalspreker bedrieglijk eenvoudig lijken, maar bij nader onderzoek verrassende inzichten in onze taal opleveren.

 

Qualitative-Quantitative Analyses of Dutch and Afrikaans Grammar and Lexicon

Robert S. Kirsner

John Benjamins Publishing Company

2014

239 pagina’s

ISBN 978 90 171 1577 2

€105,- 

In Zoals een grens op de kaart worden verbanden gelegd tussen Nederlandse literaire werken en buitenlandse bronnen. In vijftien ‘gevalstudies’ staat de receptie van moderne literatuur centraal. In het eerste deel komen transnationale relaties tussen Nederlandstalige bronnen en anderstalige literatuur, die door middel van vertalingen, adaptaties of essays is geïntroduceerd in het Nederlandse taalgebied, aan de orde. Bijvoorbeeld Hugo Claus & Hart Crane-John Berryman, J. Bernlef & Marianne Moore en Nicolaas Matsier & Stefan Themerson worden behandeld. Vervolgens zijn er twee gevalstudies opgenomen die meer tot het klassieke historisch-documentaire onderzoek kunnen worden gerekend. Daarnaast wordt in het deel ‘Schrijver & criticus’ de schrijver opgevoerd als lezer van eigen en andermans werk. Ten slotte wordt de (academische) receptie van het dichterlijke oeuvre van Jan de Roek en de Tijd en Mens-poëzie van Albert Bontridder onder de loep genomen.

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

Zoals een grens op de kaart. Nederlandse literatuur in vergelijkend perspectief. Gevalstudies

Yves T’Sjoen

Academia Press Gent

2014

258 pagina’s

ISBN: 9789038222615

€ 22,- 

Het interbellum is een tijd van ingrijpende politieke omwentelingen. De bundel De stekelige jaren presenteert bijdragen die ingaan op de wijze waarop dit woelige tijdsklimaat zich in de periode tussen 1929 en 1944 in het Vlaamse literaire landschap voordoet. Hoe trachten schrijvers de groeiende maatschappelijke scheidslijnen een plaats te geven in hun werk en welke is de aard van hun politieke engagement? Kiezen zij voor de tendens of is de verhouding tussen het literaire en het politieke in hun werk veeleer ambigu? Tot op welke hoogte is hun politieke interesse onderhevig aan de onberekenbaarheid van de maatschappelijke gebeurtenissen? En welke impact heeft de bezetting op literaire instituties? Op basis van een analyse van enkele casussen uit het proza, de poëzie en het theater werpt deze bundel een verrassende blik op een aantal onderbelichte facetten van de spanning tussen literatuur en politiek in Vlaanderen tijdens deze stekelige jaren.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

De stekelige jaren. Literatuur en politiek in Vlaanderen 1929-1944

red. Jan Lensen, Ludo Stynen & Yves T’Sjoen

Academia Press Gent

2014

197 pagina’s

ISBN 9789038222936

€ 23,- 

In deze handelsuitgave van het proefschrift van Djoeke van Netten wordt een andere kant belicht van de beroemde drukker-uitgever Willem Jansz Blaeu (1571-1638). De atlas van Blaeu geldt wereldwijd als het hoogtepunt van de historische cartografie. Maar de Amsterdamse drukker was in eigen tijd ook tot ver buiten de landsgrenzen bekend als astronoom, wiskundige en uitgever van wetenschappelijke werken. Koopman in kennis laat zien hoe de Amsterdammer zich bewoog in een internationaal netwerk van geleerden. Hij was een kennis-intermediair op een druk kruispunt van de wetenschappelijke infrastructuur.

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

 

Koopman in kennis. De uitgever Willem Janz Blaeu in de geleerde wereld (1571-1638)

Djoeke van Netten

Walburg Pers

2014

320 pagina’s

ISBN 978.90.5730.879.6

€ 29,50 (€ 23,60 bij abonnement op BGNB)

Deel 15 in de ‘Nieuwe Reeks’ van Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel (BGNB). 

Dit themanummer van Queeste. Tijdschrift over Middeleeuwse Letterkunde in de Nederlanden is het resultaat van een symposium, dat werd georganiseerd ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van Queeste in 2013. In de laatste decennia is het idee dat de betekenis van een tekst wordt bepaald door de materiële context van het handschrift centraal komen te staan in de bestudering van historische literatuur uit de Nederlanden. Niet alleen individuele teksten worden geanalyseerd, maar ook gehele handschriften worden bestudeerd en hun positie in een grotere verzameling boeken wordt onderzocht. In het themanummer wordt door vier bijdragen van Albert Derolez, Hanno Wijsman, Ad Poirters en Ryan Perry deze manier van onderzoek doen verkend.

Interesse om dit themanummer te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

 

A Bunch of Books. Book Collections in the Medieval Low Countries

Queeste. Tijdschrift over Middeleeuwse Letterkunde in de Nederlanden

nr. 20

2013/2

148 pagina’s 

Literature, Language, and Multiculturalism in Scandinavia and the Low Countries biedt niet alleen een uitgebreide theoretische en methodologische analyse van meertaligheid en multiculturele literatuur, maar schetst ook het discours over multiculturalisme, de taal en de ontwikkeling van het literaire veld in Zweden, Denemarken, Nederland en Vlaanderen. In dertien studies wordt de ‘(multi-) meertaligheid’ van literatuur en de ‘migrantenliteratuur’ van elk van de taalgebieden onderzocht. Wolfgang Behschnitt, Sarah De Mul en Liesbeth Minnaard sluiten de bundel af met een vergelijkende conclusie.

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

 

 

 

Literature, Language, and Multiculturalism in Scandinavia and the Low Countries

Wolfgang Behschnitt, Sarah De Mul & Liesbeth Minnaard (eds.)

Rodopi

2013

343 pagina’s

ISBN 978-90-420-3733-5