Author: Saar Niermeijer

Interrupting the City onderzoekt hoe artistieke acties en interventies bijdragen aan het vormgeven van het publieke domein. Artistieke interventies zijn een manier van ‘onderbreken’; met hun acties leggen kunstenaars de dagelijkse flow van de stad tijdelijk stil. De interventies kunnen variëren van een media-offensief tot straatrellen, maar één ding hebben ze gemeen: door in te grijpen in de publieke ruimte, geven ze deze ook vorm. Dit boek brengt in kaart wat de voorwaarden zijn om in de openbare ruimte een stem te ontwikkelen en hoe artistieke interventies deze voorwaarden veranderen.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar:boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

Interrupting the City. Artistic Constitutions of the Public Sphere

Sander Bax, Pascal Gielen & Bram Ieven (eds.)

Valiz

Amsterdam

2015

288 pagina’s

ISBN: 9789492095022

€19.90

(Antennae-serie)

 

 

 

Het gedrukte boek staat op een keerpunt. Achter ons liggen ruim vijf eeuwen waarin drukkers, uitgevers en boekverkopers activiteiten ontplooiden om te voldoen aan de steeds groeiende vraag aan boeken in alle soorten en maten. Voor ons ligt een ongewisse toekomst waarin zal moeten blijken of het boek zich zal handhaven naast internet en andere media. In Van wiegendruk tot world wide web. Bijzondere collecties en de vele geschiedenissen van het gedrukte boek behandelt Marieke van Delft beide tijdvakken vanuit haar werk als conservator bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.

Het eerste deel bevat een aantal casestudies over de ontwikkeling van het gedrukte boek in Nederland . Het begint met de overgang van handschrift naar druk rond 1500. Vervolgens wordt de samenwerking en rolverdeling in het boekbedrijf op de grens van de zestiende en de zeventiende eeuw belicht. De volgende casestudy behandelt de ontwikkeling van wetenschappelijke illustraties in de negentiende eeuw. Het laatste hoofdstuk van het eerste deel toont de aandacht voor het bijzondere boek te midden van alle industriële ontwikkelingen rond 1900 aan de hand van een genootschap van liefhebbers.

In het tweede deel gaat de aandacht uit naar nieuwe ontwikkelingen in het werken met bijzondere boeken uit de vroegmoderne tijd. Het beginpunt is een bespreking van de ontwikkelingen bij de afdelingen Bijzondere Collecties. Het eindpunt is een overzicht van de geschiedenis van de digitalisering van het papieren cultureel erfgoed en hoe de resultaten daarvan gebruikt kunnen worden bij het onderzoek naar de geschiedenis van het gedrukte boek in Nederland.

 

 

Van wiegendruk tot world wide web. Bijzondere collecties en de vele geschiedenissen van het gedrukte boek

Marieke van Delft

WalburgPers

Zutphen

2015

416 pagina’s

ISBN: 9789057306341

€ 39,50

 

 

Al jaren rommelt het op de Nederlandse boekenmarkt. Grote boekhandelsketens zien zich gedwongen om fors te saneren en menig boekhandelaar gooit de handdoek in de ring. Niet alleen de financiële crisis is de reden voor de teloorgang van de boekhandel. We lezen minder en kopen minder boeken. En voor degenen die dat wel doen, is online bestellen en zeker het (illegaal) downloaden van e-books natuurlijk veel gemakkelijker. Wat willen we nog met papieren boeken? Het digitale boek biedt immers zoveel voordelen. Maar inmiddels is er ook aardig wat onderzoek beschikbaar over de nadelen van e-books en kunnen we het papieren boek de plaats geven die het toekomt. Lisa Kuitert bespreekt de stand van zaken, en geeft met veel voorbeelden en saillante details uit heden en verleden de verstokte boekenliefhebber de wapens in handen om zich door deze discussie heen te slaan.

 

 

 

Het boek en het badwater. De betekenis van papieren boeken

Lisa Kuitert

Amsterdam

Amsterdam University Press

2015

160 pagina’s

ISBN: 9789089649034

€ 12,95

 

In deze grondig opgebouwde biografie beschrijft Georges Wildemeersch de jeugdjaren van Hugo Claus tussen 1942 en 1949. Het bestrijkt in grote trekken dezelfde jaren als de autobiografisch geïnspireerde roman Het verdriet van België. Wat beide, leven en werk, gemeen hebben, is de indrukwekkende ervaring die de Tweede Wereldoorlog voor de puber is geweest. Wildemeersch’ verhaal plaatst de kunst en de literatuur centraal, vanaf de vertaling van het Duitse gedicht Mutter des Bergmanns tot de definitieve doorbraak van het modernisme na de dichtbundel Registreren, met eigen lino op de omslag, en de debuutroman De eendenjacht (De Metsiers).

Hugo Claus. De jonge jaren

Georges Wildemeersch

Antwerpen

Uitgeverij Polis

2015

381 pagina’s

ISBN: 978 94 6310 011 3

€ 34,50

 

Hendrik van Veldeke is de eerste met naam gekende dichter van ons taalgebied. Veel minder mensen weten dat hij ook een gevierd minnezanger was. Van de muziek die hoorde bij zijn minneliederen is helaas geen spoor overgebleven. Musica impulscentrum voor muziek ging de uitdaging aan om in een reconstructie Veldeke opnieuw tot klinken te brengen. In een onderzoekstraject van meer dan vijf jaar maakten de belangrijkste Veldeke-specialisten een balans op van het bestaande onderzoek. Op basis daarvan werd een zoektocht gestart naar de verloren gegane muziek. Internationale specialisten gingen, samen met een keur van jonge musici, op zoek naar de muziek zoals die bij Veldeke zou kunnen geklonken hebben. De belangrijkste actoren in dit onderzoek schreven elk hun bevindingen neer in een essay. Deze werden gebundeld in het rijk geïllustreerde Hendrik van Veldeke en zijn muziek. Zowel geschiedenis, kunstgeschiedenis als taal en dichtkunst komen uitgebreid aan bod. De muziek van Veldeke krijgt een bijzondere plaats door de bijdrage van twee specialisten in de middeleeuwse muziek.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

Hendrik van Veldeke en zijn muziek

Herman Baeten (red.)

Alamire

Neerpelt

2014

214 pagina’s

ISBN: 9068532036

€ 39,00

De hedendaagse literatuur en literatuurbeschouwing zijn teveel losgezongen van de buitenwereld, zo luidt een veelgehoorde klacht. Maatschappelijk betrokken, geëngageerde literatuur lijkt daarmee iets van het verleden. De oorzaak van deze situatie zou liggen in autonomie die schrijvers en critici vanaf de romantiek voor de literatuur hebben opgeëist. Literatuur, autonomie en engagement maakt aannemelijk dat het debat tussen verdedigers van ‘autonomie’ en die van ‘engagement’ van meet af aan in een impasse verkeert. Sinds de romantiek ontbreekt het ons namelijk aan een overkoepelend paradigma om literatuur te begrijpen. Hoewel we literatuur nog steeds in romantische termen beschrijven, hebben veranderde opvattingen over het individu, zijn gesitueerdheid en zijn verhouding tot waarheid, de grond onder het romantische paradigma weggeslagen – zonder deze te vervangen door een andere. Willen we de maatschappelijke functie van hedendaagse literatuur begrijpen, dan zullen we dus een hedendaags alternatief moeten vinden voor het romantische paradigma. Deze studie biedt daarom niet alleen een historisch-conceptuele analyse van het debat over de maatschappelijke functie van literatuur, maar ook de aanzet tot een paradigmawisseling. Aukje van Rooden pleit voor een hedendaags ‘relationeel’ paradigma waarin romantische concepten als individualiteit en ongedeeldheid worden vervangen door die van relationaliteit en deelname.

 

 

Literatuur, autonomie en engagement. Pleidooi voor een nieuw paradigma

Aukje van Rooden

Amsterdam University Press

Amsterdam

2015

132 pagina’s

ISBN: 9789089647078

€ 29,95

 

In de zomer van 2013 trok Jürgen Pieters naar Italië om een boek te maken over Constantijn Huygens (1596-1687), de dichter uit de Gouden Eeuw wiens werk hem intussen bijna een decennium lang bezighoudt. Zijn bestemming was de zuidkant van het Gardameer, een streek die Huygens uit de eerste hand kende van een reis naar Venetië die hij als jongeman maakte. Door in de voetstappen van de dichter te treden, hoopte Pieters dieper te kunnen doordringen tot drie van Huygens’ gedichten waarover hij de jaren voordien onderzoek had verricht. Met zijn Italiaanse leesnotities wil de auteur een antwoord geven op de vraag die zijn professionele identiteit als historisch letterkundige ten gronde bepaalt, maar die in zijn wetenschappelijk onderzoek niet altijd even makkelijk aan bod kan komen: wat hebben deze gedichten van een kleine vier eeuwen geleden nog te zeggen aan een lezer van nu?

 

 

 

 

Op zoek naar Huygens. Italiaanse leesnotities

Jürgen Pieters

Poëziecentrum

Gent

2014

210 pagina’s

ISBN: 9789056551353

€ 19,50

 

Hans Faverey en de liefde is bedoeld als een hernieuwde kennismaking met een van de opmerkelijkste dichters van de Nederlandstalige literatuur. Het is een portret van een metafysicus en mysticus die langzaam op de grenzen van zijn virtuositeit stuit – en moet ontdekken hoezeer Hadewijch gelijk had toen ze eeuwen geleden schreef dat de handelwijze van Minne ongehoord is.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar: boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

 

 

 

Hans Faverey en de liefde. Een kennismaking

Jan Oegema

Vantilt

Nijmegen

2015

248 pagina’s

ISBN: 9789460042041

€ 19,95

Een tint van het Indische Oosten gaat over reizen in Insulinde. Zo’n boek was er nog niet. In de negentiende eeuw kreeg men meer belangstelling voor de binnenlanden van de kolonie. Onder invloed van de Verlichting wilde men vooral kennis vergaren over landen en volken. Door de Romantiek idealiseerde men de ‘edele wilde’, onaangetast door de westerse beschaving. Dat leidde tot ontdekkingsreizen, die een volkenkundig, botanisch, zoölogisch of geologisch karakter hadden. Door de toegenomen Europeanisering kwamen daar toeristische reizen bij, vooral in de twintigste eeuw. In deze bundel worden drieëntwintig reizigers uit de periode 1800-1950 besproken. Wat vonden zij van natuur en landschap, van de inheemse bevolking? In hoeverre keken ze met westerse ogen? Wat zagen ze dan? Binnen het koloniale discours waarin zij opereerden, traden allerlei nuances op, die een rijk geschakeerd beeld opleveren. Dat is de belangrijkste conclusie van deze verrassende bundel.

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar:boekbeoordelingen@tntl.nl

 

Een tint van het Indische Oosten. Reizen in Insulinde 1800-1950

Rick Honings & Peter Zonneveld

Verloren

Hilversum

2015

304 pagina’s

ISBN: 9789087045227

€ 27,-

Tien jaar na het overlijden van Louis Ferron presenteert Jan Konst in Alles waan. Louis Ferron en het Derde Rijk een nieuwe, persoonlijke lezing van zijn Duitslandromans. Persoonlijk, want Konst heeft aandacht voor zijn eigen omgang en geschiedenis met Ferrons oeuvre, én hij zoekt naar de biografische en historische details – Ferron was de onechtelijke zoon van een Wehrmachtsoldaat en een Nederlandse moeder – die een andere ingang kunnen geven tot Ferrons werk.

 

 

Interesse om dit boek te recenseren? Stuur een mail naar:boekbeoordelingen@tntl.nl

 

 

 

 

 

 

 

Alles waan. Louis Ferron en het Derde Rijk

Jan Konst

De Bezige Bij

Amsterdam

2015

336 pagina’s

ISBN: 9789023493167

€ 19,90